Pacjenci, którzy doznali szkód w trakcie leczenia w szpitalu, będą mogli szybko i na nowych zasadach uzyskać odszkodowanie. Zmiany wprowadzi nowelizacja przepisów o prawach pacjenta, która likwiduje wojewódzkie komisje do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.

Ustawa o prawach pacjenta. Kto i kiedy może ubiegać się o świadczenie kompensacyjne?

W Dzienniku Ustaw opublikowana została nowelizacja ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw. Nowe przypisy wprowadzają nową, szybką ścieżkę odszkodowawczą dla pacjentów, którzy padli ofiarami zdarzenia medycznego.

Ustawa likwiduje wojewódzkie komisje do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, a w ich miejsce powołuje zespół ekspertów – tzw. Zespół do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych, działający przy Rzeczniku Praw Pacjenta. To do RPP także pacjent bądź jego rodzina będą składać wniosek o odszkodowanie za zdarzenie medyczne, zwane także świadczeniem kompensacyjnym. Z kolei postępowania toczące się przed komisjami, które nie zakończą się do 30 czerwca 2024 roku, przejmie Rzecznik.Co należy rozumieć przez pojęcie zdarzenia medycznego? Jest to, jak wynika z ustawy, zaistniałe w trakcie lub w efekcie udzielania bądź zaniechania udzielenia świadczenia zdrowotnego:

• zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym,
• uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta, albo
• śmierć pacjenta,

którego z wysokim prawdopodobieństwem można było uniknąć, jeśli świadczenie zostałoby udzielone zgodnie z aktualną wiedzą medyczną albo zastosowana zostałaby inna dostępna metoda diagnostyczna lub lecznicza. W praktyce oznacza to, że świadczenie kompensacyjne nie obejmie powikłań, które są dającymi się przewidzieć następstwami zastosowania danej metody leczenia, na którą pacjent wyraził świadomą zgodę. Co ważne, świadczenie kompensacyjne będzie mogło być przyznane tylko za zdarzenie medyczne, do którego doszło w szpitalu i tylko, jeśli leczenie pacjenta było finansowane ze środków publicznych, czyli „na NFZ”.

Rekompensaty za błąd medyczny. Na jakich zasadach będą przyznawane?

Wniosek do RPP będzie mógł złożyć pacjent, a w przypadku jego śmierci:

• krewny pierwszego stopnia – czyli córka, syn, matka, ojciec,
• niepozostający w separacji małżonek,
• przysposabiający lub przysposobiony,
• osoba pozostająca z pacjentem we wspólnym pożyciu.

Ustawa określa także kiedy należy to zrobić. Podobnie jak obecnie, wniosek będzie można złożyć w ciągu roku od dnia, w którym wnioskodawca dowiedział się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo o śmierci pacjenta, ale nie później niż trzy lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie medyczne. Podanie podlegać będzie jednorazowej opłacie w wysokości 300 zł.Wysokość odszkodowania, jakie będzie się należeć, wynikać będzie z tabeli określonej w rozporządzeniu. Obecnie dostępny jest jego projekt, a z ustawy bezpośrednio wynika jedynie, że świadczenie wyniesie:

od 2 000 do 200 tys. zł w przypadku zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym;
od 2 000 do 200 tys. zł za uszkodzenia ciała lub rozstrój zdrowia;
od 20 000 do 100 tys. zł za śmierci pacjenta.

Co również istotne, ustawa przewiduje, że wysokość świadczenia podlegać będzie waloryzacji, a informację o tym Rzecznik zamieszczał będzie na stronie internetowej urzędu go obsługującego. Odszkodowania RPP będzie przyznawał w drodze decyzji administracyjnej po zapoznaniu się z opinią wspomnianego Zespołu, na który złoży się co najmniej 20 ekspertów, w tym minimum 15 wykonujących zawód lekarza, na podstawie przedstawionej dokumentacji. Będzie miał na to trzy miesiące od dnia otrzymania kompletnego i opłaconego wniosku. Jeśli Rzecznik stwierdzi, że doszło do błędu medycznego, a wnioskodawca przyjmie oferowane odszkodowanie, to kończy sprawę. Przyjęcie świadczenia zamyka mu bowiem drogę do uzyskania renty czy dalszego odszkodowania za związane ze znanymi w dacie złożenie wniosku szkodami. Pacjent będzie miał 30 dni od uprawomocnienia decyzji na złożenie oświadczenia o przyjęciu świadczenia kompensacyjnego bądź rezygnacji z niego. Jeśli zgodzi się je przyjąć, rekompensata zostanie mu wypłacona z nowego, powołanego ustawą Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych, a nie – jak było to dotychczas, z budżetu szpitala czy jego ubezpieczyciela. Pieniądze powinny trafić do pacjenta bądź jego rodziny do dwóch tygodni od złożenia oświadczenia. W swojej decyzji Rzecznik na wniosek pacjenta określi, czy zdarzenie medyczne spowodowało poważne następstwa zdrowotne i wskaże okres ich przewidywanego trwania, nie dłuższy jednak niż 5 lat. Nie zrobi tego, jeśli według obowiązującej wiedzy medycznej nie ustąpią one w tym czasie.

Pacjent (bądź jego rodzina) od decyzji Rzecznika będzie mógł odwołać się do złożonej z 9 ekspertów Komisji Odwoławczej do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych, działającej przy RPP. Orzeczenia Komisji zapadać będą na posiedzeniu niejawnym większością głosów. W przypadku równej liczby głosów decydujące zdanie będzie miał przewodniczący.

Pełnomocnik ds. pacjenta

Ustawa reguluje także zasady powoływania i zadania tzw. pełnomocników do spraw pacjenta funkcjonujących w szpitalach. Do ich misji należeć będzie podejmowanie działań na rzecz poprawy stopnia przestrzegania praw pacjenta w placówce m.in. poprzez:

• udział w rozpatrywaniu skarg pacjentów;
• analizę nieprawidłowości dotyczących realizacji praw pacjenta i proponowanie kierownikowi placówki działań naprawczych;
• prowadzenie szkoleń z zakresu praw pacjenta wśród personelu medycznego;
• współpracę z Rzecznikiem Praw Pacjenta (uzyskiwanie od niego dyspozycji dotyczących realizacji praw pacjenta oraz udział w organizowanych przez niego szkoleniach).

Pracownik pełniący już inne obowiązki w podmiocie będzie mógł sprawować funkcję pełnomocnika pod warunkiem, że jego pozostałe zadania nie stworzą obaw co do zachowania bezstronności przy pełnieniu dodatkowej funkcji.

źródło: rynek zdrowia.pl