Służby sanitarne nie widzą potrzeby zakazywania w szpitalach prowadzenia bibliotek dla pacjentów. Jednocześnie Główny Inspektor Sanitarny zwraca uwagę na potencjalne ryzyko zdrowotne związane z wypożyczaniem książek pacjentom i zaleca placówkom rozważenie potencjalnych ryzyk i korzyści wynikających z funkcjonowania księgozbiorów dla pacjentów.

„W opinii Głównego Inspektora Sanitarnego nie ma przesłanek do zakazywania funkcjonowania bibliotek w podmiotach leczniczych. Biorąc pod uwagę fakt, iż zakażenia wynikające z kontaktu z wirusami, grzybami i bakteriami mogą być trudne do leczenia oraz potencjalnie niebezpieczne u pacjentów z zaburzeniami odporności, zaś książki w oddziałach mogą stanowić potencjalne źródło zakażenia, każdy podmiot leczniczy decydując się na organizację biblioteki w strukturach szpitala/oddziału, powinien rozważyć potencjalne ryzyka i korzyści wynikające z różnego rodzaju rozwiązań” – czytamy w oficjalnym stanowisku Sanepidu.

Formułując zalecenia GIS wskazał, że usługi biblioteczne mają nie tylko długą historię, ale przede wszystkim w wielu opracowaniach wykazano, że lektura pozwalała osobom chorym na znacznie szybszy powrót do zdrowia.

Świadomość ryzyk związanych z prowadzeniem biblioteki w podmiocie leczniczym

Inspekcja nie bagatelizuje jednak zagrożeń zdrowotnych wynikających z usług bibliotecznych świadczonych na terenie szpitali i podaje warunki, jakie powinny zostać uwzględnione w podmiocie leczniczych, który udostępnia książki swoim pacjentom.

Przede wszystkim GIS zwraca uwagę na to, by placówka podjęła niezbędne środki ostrożności, które będą zapobiegały transmisji drobnoustrojów chorobotwórczych, w szczególności ograniczyć dostęp do ogólnodostępnej biblioteki pacjentom, którzy wymagają izolacji (skolonizowanym lub zakażonym) bądź przebywającym w oddziałach zakaźnych/izolacyjnych, a także pacjentom zmagającym się z głębokimi zaburzeniami odporności i wymagającym szczególnych warunków pobytu, tj. pełnej izolacji ochronnej.

Jak przygotować bibliotekę w szpitalu?

Zgodnie z zaleceniami Sanepidu pomieszczenia biblioteki powinny być zorganizowane jako dział biblioteczny wyodrębniony w osobnym pomieszczeniu adekwatnym powierzchnią do liczby książek. Pomieszczenia bądź szafy, w których są przechowywane książki, powinny spełniać warunki temperatury (18-22°C) i wilgotności (poniżej 55%), a pomieszczenia powinny mieć właściwe systemy wentylacji i cyrkulacji powietrza.

Dodatkowo GIS zaleca monitorowanie warunków w pomieszczeniach biblioteki pod kątem obecności grzybów, bakterii czy wirusów w powietrzu, na powierzchniach oraz na książkach, a w przypadku ich wykrycia – podjęcie efektywnych działań dekontaminacyjnych. Samie pomieszczenia biblioteki powinny być natomiast poddawane okresowej dezynfekcji poprzez fumigację.

Jak udostępniać księgozbiór pacjentom w placówkach leczniczych?

GIS wskazuje, że pacjenci wymagający izolacji oraz unieruchomieni powinni mieć możliwość korzystania z mobilnego serwisu docierającego do nich bezpośrednio z ofertą biblioteczną/zamówionymi pozycjami. Placówki powinny również opracować instrukcję higieny rąk dla osób korzystających z zasobów bibliotecznych, w tym: mycia rąk przed i po zakończeniu korzystania z zasobów bibliotecznych, zakazu ślinienia palców podczas przekładania stron książki.

Dodatkowo w celu ograniczenia ryzyka zakażeń pacjentom w oddziałach zakaźnych można udostępniać np. kserokopie, natomiast zwrócone książki powinny podlegać dekontaminacji. Wszystkie książki powinny być utrzymane w czystości – co oznacza regularne ich odkurzanie czy przecieranie chusteczkami ze środkiem dezynfekcyjnym. A zasoby biblioteczne z ograniczeniami, trudne do przeprowadzenia procesów dezynfekcji, powinny być z księgozbioru eliminowane.

Na kim spoczywa odpowiedzialność za bibliotekę w szpitalu?

Warto również pamiętać, że zapisy ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi nakładają obowiązek podejmowania działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w tym przeprowadzenie oceny ryzyka również w odniesieniu do bibliotek szpitalnych. Obowiązek ten spoczywa na kierowniku podmiotu leczniczego.

„Każdy podmiot leczniczy w celu ograniczania ryzyka, niezależnie od przyjętej formy organizacyjnej biblioteki, powinien dokonać oceny bezpieczeństwa epidemiologicznego oraz opracować procedury minimalizujące potencjalne zagrożenia dla pacjentów, dotyczące między innymi: sposobu organizacji pomieszczeń biblioteki, dostępu do książek, sposobu ich dystrybucji, postępowania z zasobami bibliotecznymi, dekontaminacji zasobów biblioteki oraz jej pomieszczeń. Ustalanie zasad oraz procedur zapobiegających transmisji drobnoustrojów powinno odbywać się we współpracy z zespołem kontroli zakażeń szpitalnych” – wskazuje GIS.

źródło: pulsmedycyny.pl